Odzyskiwanie długu z majątku wspólnego dłużnika i jego małżonka

Wyegzekwowanie zasądzonej należności jest znacznie łatwiejsze, gdy jako wierzyciel mamy możliwość sięgnięcia także do majątku wspólnego dłużnika i jego małżonka. Weryfikacja kontrahenta na etapie zawierania umowy jest jednym z istotnych elementów ograniczania ryzyka dla przedsiębiorców. Zbagatelizowanie rozdzielności majątkowej między małżonkami zwiększa ryzyko, że przyszła egzekucja będzie nieskuteczna.

Zgoda małżonka

Osoba pozostająca w związku małżeńskim, gdy zaciąga zobowiązanie, to ponosi za nie odpowiedzialność w pierwszej kolejności ze swojego majątku osobistego. Może się jednak okazać, że w majątku osobistym naszego kontrahenta jest niewiele, a większość składników majątkowych dłużnik posiada wspólnie z małżonkiem. Wtedy egzekucja ich nie obejmie. Zatem wierzyciel powinien na etapie zawierania umowy uzyskać zgodę drugiego małżonka na zaciągnięcie zobowiązania. Dzięki temu w razie konieczności prowadzenia egzekucji, wierzyciel może sięgnąć wprost do wspólnego majątku małżonków.

Uzyskanie informacji na temat ustroju majątkowego małżeńskiego

Jeśli małżonkowie ustanowili rozdzielność majątkową, to wierzyciel może prowadzić egzekucję jedynie z majątku osobistego swojego dłużnika. Aby móc powoływać się względem wierzyciela na rozdzielność majątkową, to dłużnik musi wykazać, że wierzyciel miał wiedzę o umowie majątkowej małżeńskiej. To właśnie dłużnik powinien przejąć inicjatywę i poinformować kontrahenta o obowiązującym ustroju majątkowym. Jeśli tego nie zrobi, to musi liczyć się z tym, że wierzyciel (pod warunkiem dysponowania zgodą małżonka) będzie mógł prowadzić egzekucję z całego majątku, który byłby wspólny, gdyby nie ustanowiono rozdzielności.

Ocena ryzyka ogłoszenia upadłości

W postępowaniu upadłościowym, jeśli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, to cały majątek wspólny wchodzi do masy upadłości i służy zaspokojeniu wierzycieli. Z tego majątku mogą być zaspokojone również roszczenia tych osób, które nie miały zgody małżonka na zawarcie zobowiązania. Należy jednak założyć, że żaden świadomy dłużnik po zamknięciu działalności nie składa wniosku o upadłość, gdy wraz z małżonkiem posiada istotny majątek mogący posłużyć zaspokojeniu wierzycieli. Zatem potencjalne postępowanie upadłościowe należy traktować jako ryzyko, bo na skutek przeprowadzenia takiego postępowania może dojść do umorzenia wierzytelności w całości lub części.

Nasza ekspertka Anika Sitkowska, która jest Radcą prawnym i Doradcą restrukturyzacyjnym, poruszyła ten temat w artykule pt. „Majątek małżonka dłużnika na celowniku wierzyciela” w ramach cyklu „Biznes w czasie kryzysu” dla dziennika Rzeczpospolita.

Zachęcamy do zapoznania się z artykułem – link